Spirituele crisis

Bij het googelen naar “psychose” en “spiritualiteit” kom ik onder meer terecht op de website transpersoonlijk.nl en het artikel “Spirituele Crisis” uit het tijdschrift “Spiegelbeeld” van juli 2011. Het artikel is geschreven door psycholoog en transpersoonlijk therapeut Kees Aaldijk. Hieronder vind je enkele fragmenten uit het artikel. De volledige tekst vind je hier.

Wat de één beschouwt als een spirituele ervaring zal de ander misschien omschrijven als een psychiatrische aandoening. Spirituele ervaringen en psychiatrische aandoeningen lopen vloeiend in elkaar over. Maar hoe voorkom je dat je vanuit de spiritualiteit in de psychiatrie terecht komt? De psychiatrie zal spirituele fenomenen veelal omschrijven als een ontregeling van de hersenen die eventueel kunnen leiden tot een psychose. Vanuit en transpersoonlijke benadering gaat het vooral om een verstoorde balans op een energetisch niveau. Voor de betrokkene is het een worsteling met de hogere niveaus van zijn bewustzijn en misschien wel de meest ingrijpende ervaring uit zijn leven.

Verschillende lichamen
Iedereen is vertrouwd met zijn fysieke lichaam maar eigenlijk bestaat dit uit twee delen: Naast ons tastbare lichaam dat we in de spiegel zien hebben we ook nog een etherisch lichaam. Dit is een energielichaam dat ons lijf doordringt en omhult en dat ons een gevoel van vitaliteit geeft. Dit etherische lichaam vormt samen met twee andere subtiele lichamen, namelijk het emotionele lichaam en het mentale lichaam, onze aura.
Met ons fysieke lichaam functioneren we in de fysieke wereld.
Met het emotionele lichaam functioneren we op het emotionele niveau van de werkelijkheid: De emotionele wereld.
Met het mentale lichaam functioneren we op het mentale niveau van de werkelijkheid: De mentale wereld.
We hebben een aantal lichamen maar we zijn niet die lichamen. We zijn de getuige van dat alles. We kunnen als het ware vanaf een afstandje naar onze lichamen kijken.

De getuige, die bewustzijnskern, is ons eigenlijke 'ik'. Dat is de 'ik' van waaruit we onze aandacht kunnen richten. Dit 'ik' is gevat in weer een ander subtiel lichaam, het causale lichaam, ofwel onze ziel.

Teveel van het goede
Als we gedurende langere tijd onze aandacht intensief op de ziel gericht houden, komt er een energiestroom op gang vanuit het hogere niveau van bewustzijn in de richting van onze lichamen. Die energie kan ons inspireren maar in sommige gevallen kan ze zo krachtig worden dat het fysieke lichaam, het emotionele lichaam en het mentale lichaam overbelast raken en moeite krijgen om al die energie te verwerken. Als gevolg daarvan kunnen er allerlei klachten ontstaan: lichamelijke problemen zoals hoofdpijn en slapeloosheid, emotionele problemen zoals angsten en depressies en mentale problemen zoals verwarring.

In zo'n situatie weten veel mensen niet goed wat te doen. De wijsheid die ze vanuit de ziel ontvangen kunnen ze dan niet meer op de juiste manier interpreteren. Spirituele inzichten worden daardoor chaotische ervaringen met een spiritueel tintje. Door de stortvloed van zielsenergie kan ook het etherische lichaam ontregeld raken. Haar beschermende functie gaat dan verloren met als gevolg dat het bewustzijn toegang krijgt tot de emotionele en de mentale werelden, die dan vaak zichtbaar worden Mensen krijgen dan wanen of hallucinaties of ze gaan stemmen horen en op deze manier kunnen zich tenslotte allerlei psychiatrische klachten ontwikkelen.

Dan is er sprake van een spirituele crisis. De betrokkene heeft zoveel zielsenergie geactiveerd dat zijn systeem overbelast is geraakt. Hij ervaart een heel andere werkelijkheid met volkomen nieuwe inzichten en tegelijkertijd is er totale verwarring waardoor al die inzichten vervormd raken. En of dat alles nog niet genoeg is ervaart hij daardoorheen ook nog allerlei beelden uit de emotionele wereld, die hij vaak -volstrekt ten onrechte- aanziet voor beelden van het zielsniveau. Zolang de verschijnselen die optreden afkomstig zijn uit de hoger emotionele gebieden kan de ervaring euforisch zijn. Dat verandert echter als er, ten gevolge van al die verwarring, beelden verschijnen uit de laagste niveaus van de emotionele wereld. Dan ontstaan er beangstigende en afschrikwekkende ervaringen die een psychose compleet kunnen maken.

Wat te doen?
Dat is natuurlijk afhankelijk van de ernst van de situatie. In eerste instantie moet er orde worden geschapen in de chaos. Je moet weer met beide benen op de grond komen te staan. Allerlei grondingsoefeningen zijn daar heel nuttig voor (werken in de aarde, massage, sport, zwemmen).

Mediteren is voorlopig ongewenst. Soms kan het noodzakelijk zijn om antipsychotica te gebruiken om door deze crisis heen te komen. Op de langere termijn moet vooral gewerkt worden aan het herstellen van het gevoel van stabiliteit en autonomie. Daarvoor is het belangrijk dat je je realiseert dat alle energieën van de (subtiele) lichamen met elkaar in balans moeten zijn. Je fysieke, je emotionele en je mentale lichaam moeten zo optimaal mogelijk functioneren zodat de krachtige zielsenergie op de juiste manier verwerkt kan worden.

-Het fysieke en het etherische lichaam hebben gezond voedsel nodig, voldoende beweging, zonlicht en frisse lucht. Het is belangrijk dat het etherische lichaam herstelt want dan kan het zijn beschermende functie weer uitoefenen.
-Het mentale lichaam komt tot rust door inzicht in de situatie waardoor de paniek wordt teruggedrongen. Als je begrijpt wat er is gebeurd kun je beter meewerken met het genezingsproces en de nadelige gevolgen sneller te boven komen.
-Verder zal het emotionele lichaam gereinigd moeten worden van alle trauma's die daar liggen opgeslagen.
-Tot slot is het goed een relativerende levenshouding aan te kweken waarbij je probeert vanuit een (iets) hoger perspectief naar jezelf en je problemen te kijken. Je leert dan zin en betekenis te ontdekken in alles wat je overkomt zonder dat je jezelf in chaos verliest.

Hoewel een spirituele crisis schokkend en ingrijpend is, kan achteraf blijken dat het ook een buitengewoon leerzame en verrijkende ervaring is geweest, al was het maar dat je hebt geleerd dat je de hogere werelden niet stormenderhand kunt veroveren.